Bu yazıda üniversiteye hazırlık sınavlarıyla ilgili kafa karışıklığına sebep olan bazı hususlara ve sınavın temel mantığına değineceğim. YKS yani Yükseköğretim Kurumları Sınavı üç test alanında oluşur: TYT (Temel Yeterlilik Testi), AYT (Alan Yeterlilik Testi) ve YDT (Yabancı Dil Testi). TYT sınavına her öğrencinin girmesi zorunludur. Bu sınav özellikle yeni nesil sorulardan da anlaşılacağı üzere okuduğunu anlama, yorumlama becerilerini ölçme amacıyla hazırlanmaktadır. 2019 yılında yapılan PISA yani Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı’na göre Türkiye, 79 ülke arasında matematikte 43, bilimde 40, okuduğunu anlamada 41. olmuştur. Çıkan PISA sonuçları ülkemizde birçok tartışmaya sebep olmuştur. Ders kitaplarının fazla ezberci olup okuduğunu doğru şekilde anlayıp yorumlama becerilerini ölçmediğine dair tartışmalar bunlardan bazılarıdır. Bu sonuçlardan hareketle günümüze geldiğimizde TYT sınavının hafıza ya da bilgi değil okuduğunu doğru şekilde anlama, yorumlama ve zaman yönetimini yapabilme becerilerine yönelik olduğunu görmekteyiz. Bu sebeple, çok çalışsalar da netleri artıramamak öğrencilerin genel şikayetidir. Okuduğunu doğru şekilde anlayıp yorumlama noktasında bir eksikliğimiz olduğu birçok uzman tarafından dile getirilmektedir. Bunun yeterli kitap okumamaktan kaynaklandığı artık bilinen bir gerçek. Zaman zaman kitap okumanın paragraf çözmeye katkı sağlamadığına yönelik duyumlar alsam da deneyimlerim bunun aksi yönde. Kitap okumak; okuduğunu anlama, zaman yönetimi, konu bütünlüğünü fark edebilme, karmaşık metinlerden çıkarım yapabilme gibi birçok fayda sağlıyor. Bana göre TYT gibi sınavlara hazırlanırken bilgi eksikliklerini tamamlamanın yanında zaman yönetimi ve okuma çalışmaları yapmakta fayda var.

AYT’de ise TYT’ye göre öğrencinin daha çok bilgi düzeyinin ölçüldüğünü görüyoruz. TYT, YKS puanının @’ını oluştururken AYT `’ını oluşturmaktadır. Her ne kadar bilgi ölçülse de AYT’de de yeni nesil soru tiplerine rastlamaktayız.

YDT ise İngilizce, Rusça, Arapça, Fransızca ve Almanca dillerini içeren sorulardan oluşan bir sınavdır. Her dil için ayrı bir kitapçık verilmektedir. YDT ile mütercim tercümanlık, fen edebiyat fakültesinde dil bölümü veya eğitim fakültesinde ilgili dilin öğretmenliği okunabilir.

Üniversite sınavlarının asıl amacı genel olarak öğrencinin temel yeterliliği, alan bilgisi, belleği, anlama ve yorumlama kabiliyeti, zaman yönetimi gibi konulardaki düzeyini ölçerek yerleştirme yapmaktır. Dönem dönem sınavların sistemi, adı, soru şekilleri değişse de yıllardır süregelen bir sınav kültürüne sahibiz. Bazı zamanlarda sınavsız eğitim hakkı tartışılsa da yakın bir gelecekte böyle bir ihtimal göremiyoruz.

Derslerin katsayıları ve sınava etkisi

Bazen bazı öğrencilerin zor sorulara çok odaklandığını onunla cebelleştiğini görürüz. Ancak öğrencilerde var olan zor soruyu yaparsam birçok kişinin önüne geçerim algısı tam olarak doğru değil. Her dersin katsayısı farklı olduğu için bazı derslerin öğrenciye puan olarak getirisi fazla olsa da öğrenciyi sıralama olarak ileri götüren çözdüğü sorunun zorluğu veya kolaylığı değil soru sayısının fazlalığıdır. Bu sebeple zor soruyu yapmak adına inatlaşıp zaman kaybetmektense kolay soruları kısa sürede tamamlayıp zor sorulara daha çok zaman ayırmaya çalışılabilir.

Okul başarı puanının etkisi

Okul başarı puanı yani OBP öğrencinin diploma notunun 5 ile çarpılması sonucu hesaplanan puanın 0,12 katsayısı ile çarpılmasıyla elde edilir. Bu puan, öğrencinin yerleştirme puanına eklenir. Bir öğrencinin alabileceği en yüksek OBP 60 iken en düşüğü 30’dur. Yani eğer sınavdan aldığınız ham puan 350 ise OBP’nin size getirisi 30-60 puan arasında olacaktır. Üniversite tercihi yaparken puan değil de sıralamanın önemli olduğu bilinen bir gerçek. Her ne kadar sıralama önemli olsa da okulun getirdiği puan da göz ardı edilmemelidir.

Yazının başında da belirttiğim gibi sınavlarımız geleneksel eğitim görmüş öğrencilere modern tarzda sorularla onların okuduğunu anlama ve yorumlama kabiliyetlerini değerlendirse de temelde bol okuma yapmak ve sonraki süreçte bol deneme çözmek yeni nesil sınavlara hazırlık noktasında yapılması gerekenlerden bazılarıdır.

Psikolojik Danışman Ayşe DEMİRCİOĞLU

Okuldaki eğitim, hayatınızı idame ettirmenizi sağlar.

Kendinizi eğitmeniz ise size bir servet kazandırır.

Jim Rohn