Tuyun Akademi Danışmanlık Sisteminin 5 Katkısı

Öğrenciler İçin Eğitim Danışmanlığı Neden Önemlidir?

Seni diğerlerinden farksız yapmaya

Bütün gücüyle gece gündüz çalışan bir dünyada,

Kendin olarak kalabilmek,

Dünyanın en zor savaşını vermek demektir.

Bu savaş bir başladı mı,

Artık hiç bitmez.

(E.E. Cummings)

Sınava hazırlanan bir öğrencinin kendi olma savaşı hiç kolay değildir. Uzun yıllardır bir okyanusta yüzüyor ve karaya varmak üzeredir. Bazen boğulma tehlikesi geçirir, yalnız hisseder, kaygılanır, üzülür, endişelenir, rotayı şaşırır, kendini kaybeder, bazen de karaya varmaya çok yakın hissedip pozitif bakar hayata. Tüm bu zorlukları tek başına göğüslemek bir öğrenci için çok zor olsa gerek. Bazen kendini okyanusu aşan yüzücü gibi hissedebilir. Bu zorlu süreçte yalnız olmadığına inanmak ister. Eğitim danışmanlığının ben bu yüzden önemli olduğunu düşünüyorum. “İnsan sevilmekten çok anlaşılmayı istiyordu belki de.” diyor George Orwell 1984 isimli kitabında. Eğitim danışmanlığında hem anlaşılıp hem de profesyonel destek almanız mümkün. 

  Bireysel Çalışma Programının Önemi

Okullarda öğrencilerle konuşurken öğrencilere aylık olarak hazır bir ders çalışma programı verilmesinin pek de verimli olmadığını gördüm. Bunun temel sebebi her insanın yaşantısının öznel olmasıdır. Her insan biriciktir çünkü. Bilgi birikimleri, yaşantıları, duyguları, konular ve derslerle ilgili eksikleri birbirinden çok farklıdır. Bu yüzden bireysel program aslında her öğrenci için önem arz eder. Yıllardır öğrencilerimle çalışırken bireysel program yapanların yapmayanlara (rastgele çalışanlara) göre sonuçta daha başarılı olduklarını gördüm. Bu yüzden siz de eğer bireysel bir çalışma programı şimdiye dek hazırlamadıysanız işe buradan başlayabilirsiniz. 

Yukarıdaki görselde boş bir haftalık plan mevcut. Bir annenin bu planı bir menü olarak kullandığını hayal edelim. Pazartesi günü semt pazarı kuruluyor, mahallesinde ve pazara gittiğinde ne alacağına karar veremiyor. Haftalık olarak baştan bir plan yapmaya karar veriyor ve bu boş plana her güne bir menü oluşturuyor. Normalde yemek için annenin kaygı için puanı çok yüksek iken şimdi muhtemelen daha az kaygı ile alışverişe gidecektir. Çünkü belirsizlikleri azaltmış oldu. Eğer sınavla ilgili kaygınız yüksek ise muhtemelen belirsizlik çok fazladır hayatınızda. Belirsizlikleri azaltmanın en iyi yollarından biri haftalık olarak plan hazırlamaktır.

Okullarda veya dersle ilgili danışılması gereken kişilere genellikle rehberlik öğretmeni, psikolojik danışman veya rehber öğretmen dendiğini duymuşsunuzdur. Rehber öğretmenler genellikle psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümünden mezun olup profesyonel olur. O yüzden danışmanlık almak için ideal kişilerdir. Peki danışmanlık alınca ders konusundaki verimlilik nasıl artıyor?

Yazının başında bir metafor kullanmıştım. Bir okyanustasınız ve karaya varmak istiyorsunuz ama rotayı şaşırıyor, kaygılanıyor veya bazen ne yapacağınızı bilmiyor, yalnız hissediyorsunuz. Profesyonel destek ile rotanızı bulacak, verimliliğinizi artıracak ve karaya daha kolay varacaksınız. Uzun yıllardır öğrencilerde gözlemlediğim bir durumdur bu. Ancak şu farkı iyi bilmek gerekir. Sosyal medyada veya başka mecralarda koçluk adında öğrencilere bu desteği sunduğunu iddia edenler vardır. Koçluk ile akademik danışmanlık veya profesyonel rehberlik birbirinden farklı şeylerdir. Yardım aldığınız kişi kim olursa olsun başka mesleklerde dahi doktor, avukat, diş hekimi vb. yetkin olması gerekir. 

Atalarımız çok güzel söylemiş bu konuda: Yarım hekim candan yarım hoca dinden eder.  

Sevgili öğrenciler, lütfen bol bol hata yapın, çünkü hata yapmak bir gelişim fırsatıdır. Orhan Gencebay şarkısında hatasız kul olmaz diyor. Profesyonel rehberlik aldığınızda hatalarınızı daha çok fark edecek ve kendinizi daha iyi tanıyacaksınız ve daha verimli bir ders çalışma hayatınız olacak. Unutmayın yalnız değilsiniz.

1. Pozitif Bakış Açısı Edinme ve Motivasyon Artışı

“Umutsuz durumlar yoktur, umutsuz insanlar vardır. Ben hiçbir zaman umudumu yitirmedim.”

Mustafa Kemal Atatürk

Bazen çıkmazda kalıp umutsuz ve bardağın boş tarafını daha çok görmek istediğimiz zamanlar oluyor. Özellikle öğrencilerimle çalışırken bu durumu en çok deneme sınavlarında yaşanan düşüşlerden sonra görüyorum. Sanki tüm felaketler benim başıma gelecek düşüncesi insanın zihnine yerleşiyor. En sık kullanılan hatalı düşünceler arasında “Ben başarısız biriyim.”, “Ben asla zeki biri olmadım.”, “Ne kadar çalışsam da başaramam.”, “Zaten temelim yok, boşa çabalıyorum.” gibi temel düşünce hataları vardır. Bu düşünce hataları olumsuz duygulara daha çok insanı yöneltmekte ve bu olumsuz duygularla birlikte olaylara negatif taraftan bakma durumu gerçekleşmektedir. 

Heraklitos’un “Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.” bakış açısından hareketle bu negatif bakış açısının profesyonel destek ile pozitif bakış açısına evrildiğini yüzlerce kez danışanlarımda gördüm. Herkes için aynı formül geçerli olmuyor maalesef. Bu yüzden her bireyin yaşantısındaki bakış açısı, değişim isteği, üzüntüler, anılar, aile örüntüleri, çevre ilişkileri, yaşanan şehir, özgüven, stresle başa çıkma yetisi, değerleri vb. birçok konu vardır.

Bir metafor olarak, hayat ırmağındaki bir sal içerisinde akıntı boyunca yolculuk ettiğinizi düşünün. İlk zamanlar ırmak sakindir, rahat bir tempoda akıp gider, ancak sonrasında akıntı giderek hızlanır ve bazı türbülanslarla karşılaşırsınız. Akıntıda sürüklenip yara bere içinde kaldığınızda, ırmaktan bıkmaya başlar ve kıyıya doğru yüzersiniz. Tüm o kayalar, sığ ve soğuk sular yüzünden bir kenara çekilir, ırmağa sövüp sayarsınız. Siz bunu yaparken, su akıp gitmeye devam eder. Sırf siz memnun değilsiniz, baştan başlayasınız diye ırmak akışını tersine çevirip yukarı doğru akmaya başlamaz. Ayrıca ırmağa bağırarak da onun tabiatını değiştirmeniz mümkün değildir. Kıyıya çıkarak sadece nihai durağa giden yolculuğu ertelemiş olursunuz. Biz Tuyun Akademi Danışmanlık Sistemi’nde sizi ırmağa geri döndürmek istiyoruz. Ve bunu yaparken önünüzde daha çok türbülanslar, sığ sular ve kayalar olduğu bilgisini de veriyoruz. Irmağın ne olduğunu bize öğreten, ırmakta olma deneyiminin tamamıdır. Unutmayalım ki hem sakin ve durgun hem de hızlı ve coşkun bölümleri ırmağın bir parçasıdır.

Motivasyon hayatımızı sürdürmemiz için şart olan bir kelime sanki. İçimizden gelen bu istek bir arkadaşımızın doğum gününde ona hediye almamızı sağlar. Bu motivasyon insana aşıları buldurdu, bu motivasyon insanı uzaya gönderdi. Bu motivasyon aynı zamanda sizi her gün masanın başına oturttu. Bu motivasyon dünyanın 7 harikasını, piramitleri yaptırdı insanoğluna, bu motivasyon yani içimizdeki yaşama bağlılık, yaşam enerjisi bize aşılmaz denilen her şeyi aştırıyor sanki. Motive olamadığımız da çok zaman oluyor. Hep başarılı örnekler verdiğimi fark ettim. Başarısız olup tökezleyen nice insan da var. Başkalarına da bağlı hayatlarımız olabilir. Tuyun Akademi Danışmanlık Sistemi’nde motivasyon konusunda da öğrencilere sayısız faydası olduğunu düşünüyorum. Bu değişimi birlikte başarıyoruz.

Varoluşçu psikoterapinin kurucularında Viktor Frankl değişim konusunda şöyle diyor: “Bir şeyleri değiştirmemiz mümkün olmadığında, kendimizi değiştirmekle yüzleşiriz.”

Değişim için Tuyun Akademi’deki danışman ve mentörlerin motivasyonlarına bizzat şahit oluyorum. :)

Bu kısmı bir şiirle tamamlamak istiyorum.

Öyle bir hayat yaşadım ki

Cenneti de gördüm cehennemi de

Öyle bir aşk yaşadım ki

Tutkuyu da gördüm pes etmeyi de

Bazıları seyrederken hayatı en önden

Kendime bir sahne buldum oynadım

Öyle bir rol vermişler ki

Okudum okudum anlamadım

Kendi kendime konuştum bazen evimde

Hem kızdım hem güldüm halime

Sonra dedim ki “söz ver kendine”

Denizleri seviyorsan, dalgaları da seveceksin

Sevilmek istiyorsan, önce sevmeyi bileceksin

Uçmayı seviyorsan, düşmeyi de bileceksin

Korkarak yaşıyorsan, yalnızca hayatı seyredersin

Öyle bir hayat yaşadım ki, son yolculukları erken tanıdım

Öyle çok değerliymiş ki zaman

Hep acele etmem bundan,

Anladım…

Friedrich Nietzsche

2. Duygu Yönetimi Başarısı

“Kışın derinliklerinde, en sonunda içimde yenilmez bir yaz olduğunu öğrendim.”

Albert Camus

Ne kadar zordur değil mi aklımızın odalarında sürekli düşüncelerin dolaşması. Bazen uyutmaz, bazen iştah kapatır, bazen de hayaller kurdurur. Duyguları yönetmek hayatımızı yönetmek gibidir. Direksiyonda biz olduğumuzda çok daha kolay yönümüzü çizebiliyoruz mesela. Sadece sınav hazırlığında mı duygu yönetimine ihtiyaç duyarız? Hayatın her alanında duygularımız bizimledir. Bizi biz yapan temel ögelerden biridir duygular çünkü. Hayatın her alanını biraz açalım istiyorum. Mesela sabah uyanan her insanın duygusu o kadar farklı olur ki. Ya da insan ilişkilerindeki duygularımız. Ailemizle ilgili olan duygularımız. Okula giderken, yolda yürürken sevdiğimiz bir hayvanla karşılaştığımızda olan duygularımız. Vapurun güvertesinden martılara simit atan çocukların duyguları. Okuma yazmayı ilk defa öğrenen birinci sınıf öğrencisinin duygusu. Bütün bunların bir de ismini koymuşlar. Sevinç, hüzün, kaygı, endişe, öfke, yeterli, gururlu, yetersiz, incinmiş saymakla bitmez… Ve hepsi hayatımızın ayrılmaz birer parçası.

“Ben gelmedim dava için, benim işim sevi için

Dostun evi gönüllerdir, gönüller yapmaya geldim”

Yunus Emre

Duygularımızı iyi yönettiğimizde insanların gönlünde de yer edinip sağlam dostluklar ve kalıcı ilişkiler geliştiriyoruz. Tuyun Akademi Danışmanlık Sistemi size duygularınızı çok daha iyi yönetmeniz ve duygularınızın daha çok farkında olmanız için sayısız fırsat sunuyor.

Hayat bir çizgi değil diyor bir zen ustası, birbiri ardınca gelen şimdilerden ibaret. Hayat uzun bir şimdiden başkası değil. John Lenon’un ifadesiyle, “Hayat siz planlar yaparken başınıza gelen şeydir.” İnsan zamanın sınırlarını aşabilen bir varlık. Yaşantısına, uzak geçmişin ve geleceğin ışığında bakabilir, geçmişin seslerini ve geleceğin imgelerini bugüne taşıyabilir. Zaman, insan varlığının kalbidir. Duygularıyla birlikte anı yaşayan, insanın öz farkındalığı da oldukça yüksektir.

Hayatın kendisi de yolda olmaktır aynı zamanda. Varmaktan da önemlidir bu çoğunlukla. Tuyun Akademi yolculuğunuzda hep yanınızda.

3. Özgüvende Yaşanan Değişimler



Yeryüzünün tarihi insanoğlunun zorluklar karşısında mücadele etmesi konusunda sayısız örneklerle doludur. Bu durum insana yeni zorluklar karşısında tekrar savaşma azmi verdi. Ve tarih boyunca insanın kendine güveni oldu böylece.

Özgüven kelimesi, öz ve güven kelimelerinin birleşimi ile oluşuyor. Yani bir bakıma insanın özünün farkında olması ve özüne (kendine) yönelmesi sonucu, özüne güvenmiş oluyor insan. Peki özüne güven diyen insan bir kez demeyle güveniyor mu? Tabii ki hemen güvenmiyor. Emeklemeye başlayan bir bebek yürümeye başladığında ayağa kalktığında düşüyor, dizleri elleri yaralanıyor ancak yine de vazgeçmiyor ve özüne güvenmeye devam ediyor. Peki ne oluyor da insan büyüdükçe özüne güvenmekten imtina ediyor? Biraz felsefe yaptık sanki. Ama insanın yaşamla ilgili de felsefesi olması lazım değil mi?

Önüne çıkan engellerde hata yapan insan hatanın bir gelişim fırsatı olduğunu görmediğinde o hatasına çok üzülüyor. Hele de çevresindeki insanlar tarafından hata yapmasına izin verilmiyorsa ve her şeyi mükemmel yapması bekleniyorsa. Bu durumda özüne güvenilmeyen bir çocuk oluyor. Başkalarının özüne güvenmediği çocuk yavaş yavaş kendi özüne de güvenmiyor. Ancak bunlar aşılmaz durumlar değil. Profesyonel psikolojik danışmanlar ile bu yolculuğunuzda yalnız değilsiniz. Özgüven bence çok ama çok önemli bir konu. Yaşamdan keyif almamızda bile etkili. Yetersizlik hissi yaşayan, özgüven problemi yaşayan insan yeni yaşantılara daha kapalı oluyor çünkü.

Danışmalarımızda güçlü yönleri ve zayıf yönleri birlikte keşfediyoruz ve bunun için envanterler kullanıyoruz. Örneğin kişilik testi; bu test ile güçlü ve zayıf yönleri keşfedip geliştirilmesi gereken yanlara odaklanıyoruz. Bu özgüveni geliştirmenin yollarından yalnızca bir tanesi.

Gerçekçi hedefler belirleyip danışmalar bitene dek bunun üstünde çalışıyoruz. Özgüven geliştirme de bunlardan bir tanesi oluyor haliyle. Özgüveni yerinde olan öğrencilerin genel olarak daha pozitif ve motivasyonu yüksek öğrenciler olduğunu gördüm.

Bütün bunlarla beraber gerçekçi olmak, kendimizi eleştirirken de olumlu özelliklerimizi değerlendirirken de aşırıya kaçmamak. Bunları daha detaylı tabii ki danışanlarımızla konuşuyoruz.

Değerli öğrenciler, Bunlar dışında çok önemli bir konu da hatalar yapıldığında vazgeçmeme özelliği, özgüvenli insanlardaki ortak özellik bence. Hata yapmak o kadar olağan bir şey ki bu hayatta, deneme sınavlarındaki düşüşlerden sonra birçok öğrencimin hayata küstüklerini dahi gördüm yıllardır. Biz bunu bir fırsat olarak değerlendiriyoruz. “Hata eşittir gelişim fırsatı” bakış açısı ile bizi yıkacak bir engel görünmüyor. Engelleri birlikte aşmak isteriz sizlerle.

4. Akademik Başarıda Artış

Tuyun Akademi Danışmanlık Sistemi’nde yıllardır en net gözlemlediğim durumların başında bu durum yani akademik başarıdaki artış geliyor. Bunun temel sebebini danışmanlık programındaki haftalık mentör görüşmeleri ile beraber haftalık planlar yapmak ve bu planları uygulamak, psikolojik danışman görüşmeleri ile sürecin yönetimi, duygu yönetimi, özgüven, kaygı ile baş etme, motivasyondaki artış gibi konular olarak görüyorum. Hayatın yokuşu inişli çıkışlı. Başarıya giden yol da öyle. Ekonomi haberlerindeki grafikler gibi zikzaklarla dolu. TYT ve AYT denemelerinde hep aynı netleri yapmak hiçbir işe yaramazdı doğrusu. O gün hava kapalı oluyor ve denemeye giriyoruz, bir bakıyoruz moralimiz bozuk ruhumuz kasvetli. Aslında hiçbir problem yoktur belki de. Ancak bu bile duygu yönetiminin ne kadar önemli olduğunu bizlere gösteriyor.

Bir öğrenci düşünelim. YKS’den sonra diş hekimliği bölümünü yazmak istiyor ancak kafası biraz karışık; meslek seçimi konusunda yardımca ihtiyacı var. Aynı zamanda yüksek derecede sınav kaygısı var. Tuyun Akademi Danışmanlık Sistemi’nde ki yolculuğunu bir özetlemek isterim. Tuyun denemelerini de almış olsun bu öğrenci. 1 ay boyunca diş hekimliği bölümünde okuyan mentörü ile düzenli 4 hafta görüşme yapacak ve her hafta birlikte program hazırlayacaklar. Program hazırlanırken Tuyun Akademi’den almış olduğu Türkiye geneli kurumsal denemelere girdiği için bu denemelerin analizi yapılacak ve haftalık hedeflere yazılacak. Alanında uzman psikolojik danışman ile danışmanlık süreci yürütülüyor. 15 günde 1 olmak üzere 2 defa görüşme yapıyorlar ve bu görüşmeler gizlilik prensibi ile yürütülüyor. Bu görüşmelerde meslek seçimi konusunda bir adet envanter uyguluyor danışman ve sınav kaygısı ile ilgili profesyonel destek sunuluyor. Bu görüşmelerden sonra öğrenci, mentör ve danışman üçlüsü bir adet üçlü görüşme gerçekleştiriyor ve süreci tamamlıyorlar. Bu bir ay sonucunda tamamen öğrencilerin cümleleri ile öğrencilerden aldığımız dönütler ise şöyle:

• Kendimi anlaşılmış hissettim.
• Daha düzenli bir hayatım var.
• Kaygımı daha iyi kontrol ediyorum.
• Akademik anlamda daha yeterli hissediyorum.
• Yalnız olmadığımı hissediyorum.
• Rutinin içinde kendimi daha güvende hissettim.
• Daha planlı bir insan oldum.
• Erteleme davranışlarım azaldı.
• Oyun ve sosyal medya bağımlılıklarım azaldı.
• Geleceğe dönük daha umutlu bakıyorum şu an.
• Meslek seçimi konusunda kararsızlıklarım azaldı.
• Kendimi daha iyi tanıyorum.
• Değişim yaşadığımı hissediyorum.
• Eleştirilmeden yargılanmadan dinlenmek çok iyi geldi.

Bir ayda dahi bu değişimleri yaşayan öğrencilerim çok fazla oldu. Daha uzun süre danışmanlık alan öğrencilerimizin ise çok daha fazla değişim oldu hayatında.

5. Zamanı Etkili ve Verimli Kullanma Becerisi

“Eninde sonunda bu yola gireceğimi biliyordum ama dün yola gireceğim günün bugün olduğunu bilmiyordum.”

Narihara

Zaman kelimesinin değerini yıllar hokkabaz gibi değiştiğinde daha iyi anlıyoruz. YKS’ye hazırlanan bir öğrenci için zaman yönetimi, kaygı seviyesinin kontrolünde önemli bir hal alıyor. Mentörlerimiz eşliğinde hazırlanan programlar ile birlikte zaman yönetimini daha aktif hale getiriyoruz ve belirsizlikleri azaltıyoruz. Bu sayede daha disiplinli ve daha özgüvenli oluyoruz.

Bir sonraki blog yazımızda görüşmek üzere, sevgiler.

Umur DUYUL

Psikolojik Danışman